Υπερηχογράφημα Β’ επιπέδου

Πότε πραγματοποιείται;

Το Υπερηχογράφημα Β’ Επιπέδου πραγματοποιείται κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ της 20ης και της 24ης εβδομάδας της κύησης.

Ποιος είναι ο σκοπός του;

Πρωταρχικός σκοπός της υπερηχογραφικής αυτής εξέτασης είναι να εξετασθεί λεπτομερώς η ανατομία του εμβρύου. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στον εγκέφαλο,στο πρόσωπο, στον θώρακα και τους πνέυμονες, στην καρδιά, στο στομάχι, στο έντερο, στους νεφρούς και την ουροδόχο κύστη, στην σπονδυλική στήλη και τα άκρα.
Πρέπει εντούτοις να γνωρίζετε οτι με αυτό το υπερηχογράφημα ανιχνέυονται πολλές ανατομικές ανωμαλίες του εμβρύου αλλά όχι όλες. Ένα ποσοστό 30% των προβλημάτων διάπλασης του εμβρύου διαγιγνώσκεται μετά την γέννηση του. Αυτό πρακτικά σημαίνει οτι ένα “φυσιολογικό” Υπερηχογράφημα Β’ Επιπέδου μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο να έχει το έμβρυο κάποια σοβαρή συγγενή ανωμαλία χωρίς όμως να τον εξαλείφει.
Αυτό μπορεί να οφείλεται σε ποικίλους παράγοντες όπως το οτι το καθώς έμβρυο είναι ένας ταχύτατα αναπτυσσόμενος οργανισμός το ανατομικό “πρόβλημα” μπορεί να απουσιάζει κατά την χρονική στιγμή της εξέτασης και να εμφανιστεί αργότερα κατά την εμβρυική ή ακόμη και τη νεογνική περίοδο. Επιπλέον όσο λεπτομερής κι αν είναι η εξέταση, έχουμε να κάνουμε με μικροσκοπικές ανατομικές δομές οπότε δεν είναι δυνατό να ελεγχθούν όλα και κυρίως η φυσιολογία των οργάνων.
Ταυτόχρονα πέραν του αναλυτικού ελέγχου της ανατομίας του εμβρύου εξετάζονται και οι λεγόμενοι δείκτες για χρωμοσωμικές ανωμαλίες. Οι δείκτες αυτοί, εφόσον είναι παρόντες, θα συνεκτιμηθούν με τα αποτελέσματα του υπερηχογραφήματος Αξιολόγησης της Αυχενικής Διαφάνειας και θα γίνει επαναπροσδιορισμός του ρίσκου που σας δόθηκε στο α΄τρίμηνο. Από μόνοι τους δεν αποτελούν ανατομικό “πρόβλημα”, έχει βρεθεί όμως οτι η παρουσία ενός ή περισσοτέρων δεικτών αυξάνει τις πιθανότητες για χρωμοσωμικά σύνδρομα όπως το σύνδρομο Down.

Στο τέλος της εξέτασης αν διαγνωσθεί κάποιο πρόβλημα, θα συζητηθεί εκτενώς η σημασία του ευρήματος. Αν κριθεί σκόπιμο μπορεί να επαναληφθεί η υπερηχογραφική εξέταση και να οργανωθεί περαιτέρω έλεγχος από ιατρούς άλλων ειδικοτήτων (παιδοκαρδιολόγος, παιδοχειρουργός κ.α) ή από γενετιστή. Ο μη επεμβατικός προγεννητικός έλεγχος (Cell Free DNA test – NIPT) και ο προσδιορισμός του εμβρυικού καρυοτυπου μέσα απο επεμβατική διαδικασία (αμνιοπαρακέντηση) μπορούν επίσης να εξηγηθούν σε βάθος. Οι γονείς θα έχουν την ευκαιρία να θέσουν ερωτήματα κατά την διάρκεια της διαδικασίας αυτής.

Παράλληλα κατά την διάρκεια του εν λόγω υπερηχογραφήματος
β) προσδιορίζεται η θέση και ο βαθμός ωρίμανσης του πλακούντα,
γ) αξιολογείται η ποσότητα του αμνιακού υγρού
δ) αξιολογείται η ανάπτυξη του εμβρύου,
ε) υπολογίζεται το ρίσκο για πρόωρο τοκετό μετρώντας διακολπικά το μήκος του τραχήλου της μήτρας. Η εξέταση αυτή συνιστάται σε όλες τις εγκύους, είναι όμως ιδιαίτερα σημαντική για γυναίκες με πολύδυμες κυήσεις, προηγούμενο πρόωρο τοκετό ή αποβολή β΄τριμήνου, ιστορικό χειρουργείων στον τράχηλο (LLETZ, κωνοειδής εκτομή), συγγενείς ανωμαλίες μήτρας και άλλες παθήσεις.
στ) εκτιμάται ο κίνδυνος ανάπτυξης προεκλαμψίας και Ενδομήτριας Καθυστέρησης της Ανάπτυξης ελέγχοντας την ροή του αίματος στα μητριαία αγγεία (μέσω της εξέτασης Doppler)

Ποιες είναι οι ενδείξεις ή/και οι λόγοι που το καθιστούν απαραίτητο;

Το υπερηχογράφημα β΄ επιπέδου συνιστάται σε όλες τις εγκύους, γιατί αυτό το χρονικό διάστημα της εγκυμοσύνης είναι ιδανικό για να μελετηθεί λεπτομερώς η ανατομία του εμβρύου, λόγω του ότι το έμβρυο έχει πλέον αρκετά μεγάλο μέγεθος. Επιπλέον, μέσω του εν λόγω υπερηχογραφήματος μπορείτε να επιβεβαιώσετε το φύλο του μωρού σας.
Είναι σημαντικό να γνωρίζετε οτι η υπερηχογραφική αυτή εξέταση είναι αναγκαία ακόμη κι αν έχει προηγηθεί χρωμοσωμικός έλεγχος του εμβρύου με λήψη τροφοβλάστης (CVS) ή αμνιοπαρακέντηση γιατί ένας φυσιολογικός καρυότυπος δεν μπορεί να εξασφαλίζει και την φυσιολογική ανατομία του εμβρύου.

Ποια διαδικασία ακολουθείται;

Τελείται διακοιλιακά και απαιτεί κύστη μέτριας πλήρωσης. Μέρος της εξέτασης αποτελεί και η μέτρηση του μήκους του τραχήλου της μήτρας που γίνεται διακολπικά.

Ποιο είναι το επόμενο υπερηχογράφημα ή εξέταση;

Μετά από το Υπερηχογράφημα Β’ Επιπέδου συνίσταται ένα Υπερηχογράφημα Ανάπτυξης – Doppler την 32η εβδομάδα της εγκυμοσύνης, προκειμένου να αξιολογηθεί η ανάπτυξη του εμβρύου, να ελεγχθούν το αμνιακό υγρό και ο πλακούντας και να διεξαχθεί η εξέταση Doppler.